هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی مدیریت جامعه- محور بلایا در کشورهای منتخب و ارائه الگویی برای ایران است. این پژوهش، پژوهشی کاربردی بوده و به صورت توصیفی- تطبیقی گذشتهنگر و با بهرهگیری از روشهای مطالعه کیفی انجام شده است. یافتههای پژوهش حاضر نشانگر آن است که برای مدیریت موفق بلایا مشارکت جامعه در مراحل مختلف چرخه مدیریت بلایا الزامی است اما نوع مشارکت جامعه برحسب ویژگیهای هر مرحله متفاوت است. در چرخه مدیریت بلایا، در مراحل قبل و پس از رخداد بلایا هرقدر مشارکت جامعه به سمت مشارکت فعال و یادگیرنده میل کند، برآیند حاصل از مداخلات موثرتر خواهد بود. اما در مرحله وقوع بلایا و پاسخگویی سریع متعاقب آن، لازم است نقش مردم به سمت نقش انفعالی میل نماید. سازماندهی در مراحل قبل و پس از بلایا میتواند برحسب موضوع مشارکت، دارای ساختار سلسله مراتبی از پایین به بالا و یا ماتریسی باشد حال آنکه در مرحله وقوع بلایا بهتر است دارای ساختار سلسله مراتبی پیرامیدال از بالا به پایین باشد. برنامهریزی در مراحل قبل و پس از بلایا برحسب موضوع مشارکت، بهتر است به شیوه نیمهمتمرکز و غیرمتمرکز انجام گیرد و در همه مراحل نقش مردم به سمت انتهای فعال طیف میل کند. اما در مرحله هنگام وقوع بلایا، به دلیل اهمیت زمان در عملیات پاسخگویی، نقش مردم باید به سمت نقش مشاور، همکار، دهنده اطلاعات و انفعالی سوق داده شود. هماهنگی نیز از این فرمول تبعیت میکند. نیز به دلیل وقوع هرج و مرج و وجود معضلات امنیتی مدیریت و هدایت فاز پاسخگویی بهتر است در اختیار نیروهای نظامی یا شبه نظامی قرار گیرد. برپایه یافتههای حاصل از پژوهش، الگویی طراحی شد تا اعمال مدیریت جامعه- محور بلایا برای ایران امکانپذیر گردد. بیشترین تاکید این الگو، بر حضور و مشارکت جامعه در سطح محلی در روستاها و محلهای در شهرها است و برای رسمیت بخشیدن به این حضور ساختاری طراحی شد که این حضور را از طریق ایجاد «شورای راهبردی» در ستاد مرکزی مناطق شهرداری و دهیاری تسهیل نماید. در زیر مجموعه شورای راهبردی در ستاد مرکزی مناطق شهرداری و یا دهیاری، دو شورای برنامهریزی و اجرایی پیشبینی گردید که این دو شورا از طریق رابط تسهیلگر مستقر در شهرداری مناطق و یا دهیاری، با مربیان آموزش دیده داوطلب که ساکن محلات هستند مرتبط میشوند. این مربیان وظیفه آموزش نیروهای داوطلب محلی در روستا و محلهای در شهرها خود مسئولیت آموزش و سازماندهی مردم را برعهده دارند. این نیروها در قالب 6 کمیته عملیات، پشتیبانی، ایمنی و امنیت، روابط عمومی و رسانه و برنامهریزی و آموزش و پژوهش سازماندهی و هدایت میشوند. کلید واژهها: الگو، مدیریت بلایا، جامعه- محور، ایران.